IFRRO Dünya Kongresi 2013’te İstanbul’da
30.10.2012
Yazar ve yayıncıların telif haklarını korumak amacıyla kurulmuş meslek birliklerinin uluslararası örgütü IFRRO’nun (International Federation of Reproduction Rights Organisations) dünya kongresi Buenos Aires’te yapıldı. IFFRO’nun 2013 kongresinin ise İstanbul’da yapılması kararlaştırıldı.
22 -25 Ekim tarihleri arasında yapılan kongreye, 75 ülkeden 138 telif hakları meslek birliğinden 176 temsilci katıldı. Uluslararası Yayıncılar Birliği (IPA), Uluslararası Çevirmenler Birliği (FTP), Uluslararası Kütüphaneciler Birliği (IFLA), Dünya Telif Hakları Örgütü (WIPO) gibi örgütler de kongrede yer aldı.
Türkiye’yi EDİSAM ve YAYBİR’in temsil ettiği kongrede hızla dijitalleşen yayıncılık dünyasında telif haklarının nasıl korunacağı en önemli tartışma konusuydu. Bu amaçla geliştirilen yeni projelerin tanıtımları yapıldı. Telif haklarının yazar ve yayıncıların haklarını korumak amacının dışına çıkarılarak siyasetin malzemesi haline getirilmeye çalışıldığına dikkat çekildi.
Telif hakları yasalarında yapılan değişikliklerle eser sahiplerinin hak kaybına uğrayacağı düzenlemeler yapıldığı, özellikle Avrupa Birliği’nin direktiflerini gerekçe göstererek çeşitli gruplara getirilen ayrıcalıklarla hak kaybının onarılamaz seviyelere getirildiği belirtildi ve “küçük ayrıcalıkların büyük sorunlara yol açacağı”nın altı çizildi.
Ancak telif haklarının korunması ile yazarlık ve yayıncılığın gelişebileceği, eğitimi yaygınlaştırmak ya da kütüphaneleri dijitalleştirme gibi gerekçelerle eser sahiplerinin haklarını göz ardı eden yaklaşımların dünya kültüründe onulmaz yaralara yol açacağı, kitap üretimine ağır darbe vuracağı belirtildi.
Kongrede görüşülen konulardan biri de gazete ve dergilerin özellikle internette uğradıkları hak kayıplarıydı. Türkiye’de olduğu gibi tüm dünyada gazete ve dergiler kendi yayınlarının izinsiz ve kaynak gösterilmeden kullanılmasından şikâyetçi. IFFRO da bu izinsiz kullanımları önlemeyi veya makul bir telif hakkı tahsil etmenin nasıl mümkün olacağını tartışıyor. Yeni hak yönetimi sistemleri ve lisans anlaşmaları ile izinsiz kullanımları izlemek ve telif hakkı tahsili mümkün görünüyor. Yakın gelecekte tüm dünyada bu yönde çalışmaların hızlanacağı anlaşılıyor.
YAYBİR Başkanı Tuğrul Paşaoğlu’nun yaptığı İstanbul’u tanıtan sunumdan sonra IFFRO’nun 2013 kongresinin İstanbul’da yapılması kararlaştırıldı.
Cumhuriyet
30.10.2012