Ankara’da Telif Hakları ve Dijital Yayıncılık Çalıştayı
29.08.2017
Telif Hakları Genel Müdürlüğünün Telif Haklarına Dayalı ve Kreatif Endüstrilerin Teşvik Edilmesi Odaklı Olarak Türkiye Telif Hakları Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi kapsamında 23-24 Ağustos 2017 tarihlerinde Ankara’da “Yayıncılık Endüstrisinde Telif Hakkının Yönetimi ve Dijital Teknolojilerin Etkileri Çalıştayı” düzenlendi. Çalıştayda Uluslararası Yayıncılık ve Politika Danışmanı Jens Bammel, Telif Hakları ve Haklar Danışmanı Lynette Owen, Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO) Telif Hakları ve Yaratıcı Endüstriler Sektörü Telif Hakları Bölümü Başkan Yardımcısı Dr. Dimiter Gantchev ve Uluslararası Kamuya Ödünç Verme Ofisi Koordinatörü Dr. James Parker bilgi ve birikimlerini katılımcılarla paylaştılar. Çalıştayda Başkanımız Kenan Kocatürk dijitalleşmenin ve telif haklarındaki gelişmelerin Türkiye yayıncılık endüstrisine yansımalarını değerlendirdi.
Çalıştayın ilk gününde Dr. Dimiter Gantchev, dijital devrim ve dijital devrimin yaratıcı endüstrilerin ekosistemine etkileri üzerine bir konuşma yaptı.
Lynette Owen, dijital yayıncılıkta telif alım satımının önemi ve yayıncılıkta alım satım hakları çerçevesinde hakların satın alınmasında belli başlı sorunlar, telif alanında uzmanlaşma, telif hakkı satışı yapmak için gerekli beceriler ve telif satışında dikkat edilmesi gerekenler üzerine bilgi verdi.
Jens Bammel, küresel yayıncılık endüstrisine ilişkin değerlendirmelerde bulundu, yayıncılıkta yaşanan dijital devrimde trendler, değişimin dinamikleri, eğitim yayıncılığında yaşanan dijital göç, yayıncılıkta gelişen yeni iş modelleri hakkında bilgi verdi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü Fikri Haklar Grup Koordinatörü Şükriye Şirin, Bakanlığın yayıncılık sektörünü ilgilendiren uygulamalarından bahsetti.
Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı Kenan Kocatürk, “Dijitalleşme ve Telif Haklarındaki Gelişmelerin Türkiye Yayıncılık Endüstrisine Yansımaları” başlıklı sunumunda dijital yayıncılığın endüstriye katkıları, kreatif endüstrilerin korunması, kültürel çeşitlilik, e-ticaret ve e-vergi sorunlar ve çözümleri konularına değindi.
Çalıştayın ikinci gününde Jens Bammel, telif hakları politikası ve yayıncılık kapsamında modern telif anlayışının işlevsel, net ve dengeli olması gerektiği üzerinde durdu; eğitim, adil kullanım ve veri madenciliğinin telif politikası oluşturmadaki önemine ve meslek birliklerinin rolüne dikkat çekti, korsanın yayıncılığa etkisini, yayıncıların korsanla mücadele yöntemlerini değerlendirdi. Eğitim yayıncılığı konusunda bir sunum yapan Bammel, eğitim yayıncılığında dijitalleşmeyi, trendleri, dijital araçların okullarda kullanımının öğretmenler ve öğrenciler açısından faydalarını ve kullanımda yaşanan zorlukları anlattı.
Dr. James Parker, kamuya ödünç verme hakkının hukuki geçmişi ve kamuya ödünç vermede uygulamalar hakkında bilgi verdi.
Basın Yayın Birliği Başkanı Melike Günyüz, uluslararası telif pazarının dinamosu olan çocuk kitabı yayıncılığının genel yapısı, Türkiye’de çocuk kitabı yayıncılığı ve Türkiye’de üretilen çocuk kitaplarının dijitalleşmesi konularında bilgi verdi.
Lynette Owen, dijital hakların lisanslanması konusunda karşılaşılan zorluklardan ve fırsatlardan bahsetti; eski sözleşmelerde dijital yayıncılıkla ilgili maddelerin olmayışı, bu maddeleri eklerken dikkate alınması gerekenler, ürün çeşitliliğinin yeni model sözleşmelerdeki yeri, dijital lisanslamanın ikame hak gelirinden ziyade “ek hak geliri” getirdiğine dikkat çekti. Dijital yayıncılıkta korsana karşı İngiltere’de alınan tedbirlere ve mücadele yöntemlerine değinen Owen, dijital korsanda en büyük kaynağın Rusya ve Ukrayna olduğunu ve dosya indirmelerin %30-%50’sinin yasa dışı olduğunu belirtti. Owen ayrıca küreselleşen yayıncılık endüstrisinde uluslararası pazarda başarıya ulaşmanın yollarına ilişkin günün son konuşmasını yaptı.
