5. Türkiye Yayıncılık Kurultayı 2012 Sonuç Bildirgesi
5. Türkiye Yayıncılık Kurultayı (03-04 Mayıs 2012)
1. Yayınlama özgürlüğünün sağlanması için gerekli yasal düzenlemeler acilen yapılmalıdır:
Yayınlama özgürlüğü ancak toplumsal hayatın içinde ve tüm siyasi yapılarda görülen otoriterliğin ortadan kalkması, bu amaçla gerekli siyasi ve hukuki girişimlerin yapılmasıyla mümkün olabilir. Terörle Mücadele Yasası’nın gazeteci, bilim insanı, yazar ve yayıncıları terör suçuyla yargılamanın temeli olan maddeleri acilen kaldırılmalıdır.
2. Fatih Projesi’nin sürdürülebilirliği için üretilecek içerikler yayıncılarca oluşturulmalı, öğretmen ve öğrencilerin erişimine açık olmalı ve Bakanlıkça adil bedel karşılığında kullanılmalıdır:
Fatih Projesi hak, içerik ve iş yönetimi bakımından, eser sahiplerinin ve yayıncıların süregelen ve ilerde oluşacak hak ve çıkarlarını koruyacak biçimde düzenlemelidir. Dijital eğitim uygulaması olarak Fatih Projesinin özünü oluşturan çoklu ortamda zenginleştirilmiş, etkileşimli dijital içerik; uluslararası norm ve standartlara uygun olarak doğrudan yayıncılar tarafından oluşturulmalı, öğretmen ve öğrencilerin serbestçe erişimine açık olmalı ve adil bir bedel karşılığında kullanılmalıdır. Fatih Projesi ile öğrencilere dağıtılacak tabletler internet erişimine açık olmalıdır.
3. Yayıncılığın dışa açılımı için, yeni ürünler üretilmeli, yeni pazarlar yaratılmalı ve TEDA Projesi’nin kapsamı genişletilmelidir:
Türkiye’de yayıncılığın dışa açılımının hızlanması için yeni ürünler ortaya koymak, bunun için de hem iç pazarın gelişimi hem de yeni pazarlar yaratma girişimleri önem taşımaktadır. Devlet kitap ihracatını özendirecek, yayıncıların yurtdışında iş ilişkileri kurmasını sağlayacak önlemler almalı, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın TEDA projesi yurt dışına açılmak isteyen yayıncıları da destekleyecek şekilde geliştirilmelidir.
4. Kongre kararlarının uygulanabilmesi için devletle diyalog geliştirilmelidir:
Ulusal Yayın Kongresi kararlarının uygulamaya yansıması için daha etkin bir biçimde çalışılmalı, bu amaçla ilgili bakanlıklarla ve devlet kuruluşlarıyla kurulan diyalog geliştirilmelidir.
5. Çocuklar kitaplarını kendileri seçebilmeli, okul kütüphaneleri zenginleştirilmeli ve ilgi çekici kılınmalıdır:
Okuyacakları kitapları seçmekte çocukların ebeveynleri ve öğretmenlerinden daha çok söz hakkı olmalıdır. Kitap seçimini verimli kılmak için seçenek bolluğu desteklenmeli 100 Temel Eser listeleri gibi sınırlayıcı projelerden vaz geçilmelidir. Öğrencilerin kitap seçimini kolaylaştırmak amacıyla okul kütüphaneleri geliştirilerek, kitap alımı için bütçe sağlanmalı, çocuk ve ilk gençlik yazarlarının ve yayıncılarının öğrenci ve öğretmenlerle buluşmasını sağlayan projeler desteklenmelidir.
6. Dijitale göçün hak ihlalleri olmadan gerçekleşmesi için toplu hak yönetimine de göç etmek gerekmektedir. FSEK’teki istisnalar buna göre yeniden düzenlenmelidir:
Dijital yayıncılıkta telif hakkı ihlallerinin önlenebilmesi, telif bedellerinin toplu lisanslama yoluyla tahsil edilmesi ve dağıtılması için telif birlikleri aracılığıyla toplu hak yönetimi uygulamasının yaygınlaştırılması özendirilmelidir. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nda “bilgi toplumuyla uyum”, kısmi kopyalama, ödünç verme, arşivleme, eğitim ve görme engellilere ilişkin olarak öngörülen istisna ve kısıtlamalar; hak sahiplerinin adil bir telif bedel edinmeleri, hak ve çıkarlarının özünün zedelenmemesi ve özel tanımlanmış durumlarla kısıtlı kalması koşullarına bağlı olarak düzenlenmelidir.