Torba Yasa Taslağına İlişkin Çalışmalarımız
Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan “Bazı Vergi Kanunları ile Kanun ve KHK’lerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Taslağı”nın 7. maddesinde 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu 44. maddesinde öngörülen değişikliğe itirazımız olumlu sonuç vermişti. Plan ve Bütçe Komisyonunda ve Genel Kurulda gösterilen çabalar sayesinde, hak sahiplerine ait olan ve onlara dağıtılması gereken “şahsi çoğaltım istisnası tazminat bedelleri”nin bütçeye gelir kaydedilmesini düzenleyen Taslağın 7. Maddesi Torba Kanun Taslağından çıkartıldı.
Taslağın Geçici 2. Maddesinin 2. fıkrasında da aynı mahiyette bir düzenleme bulunmaktaydı. Bu madde de, Taslaktan çıkarılan 7. madde ile aynı düzenlemeyi içermekte, hak sahiplerinin zararlarının karşılanması için toparlanan “şahsi çoğaltım istisnası tazminat bedelleri”nin hak sahiplerine dağıtılması ilkesini ortadan kaldırmaktaydı. Bu nedenle, Hak Sahiplerine dağıtılması gereken özel hesapta birikmiş tutarın bütçeye aktarılmaması için Taslağın Geçici 2. maddesinin 2. fıkrasının da tasarıdan çıkartılması gerektiği yönünde görüş bildirdik ve bu madde de tasarıdan çıkartıldı.
Fatih Projesi’ne ilişkin düzenleme hakkında
Hak sahiplerine ait olan ve onlara dağıtılması gereken bir tazmin bedelinin bütçeye gelir kaydedilemeyeceğini belirtirken ve bu gerekçelerle Tasarıdan ilgili maddeler geri çekilirken Fatih Projesi ile ilgili istisnaları düzenleyen Madde 45’te FSEK 44 uyarınca yapılan kesintilerde ilgili yüklenici şirketlere muafiyet getirilmesi düzenlenmiş ve Madde 45’in “f” fıkrasında “Proje bileşenlerine ilişkin olarak temin edilecek bilgisayar ve tablet bilgisayarlar ile etkileşimli tahtalar için 5/12/1951 tarihli ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 44. Maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen kesintiler yapılmaz” denmiştir.
FSEK 44 uyarınca yapılan imalat ve ithalat kesintileri, hak sahiplerinin uğradığı bir zararı tazmin etmek için yapılmaktadır. Bu zarar, temin edilecek cihazlarla hak sahiplerine ait olan eserlerin şahsi kullanım istisnası kapsamında çoğaltılmasından kaynaklanmaktadır. Bir zararın tazmini olarak yapılan kesintiye ilişkin belirli şirketleri muafiyet kapsamına almak hak sahiplerinin hak kaybına uğramasına göz yummak anlamına gelecektir. Genel bütçe kalemine girmeyen bir gelire dair bir muafiyet tanınması genel hukuk ilkelerine aykırıdır. Bu nedenle Tasarının Madde 45’in “f” fıkrasının Tasarıdan çıkarılması gerektiği yönünde görüşümüzü bildirdik. Ancak, Fatih Projesi ile ilgili madde komisyonun önerdiği şekliyle Genel Kurul’da geçti. Hem Komisyon hem Genel Kurul aşamasında görüşlerimizi milletvekilleri aracılığıyla duyurduk ve tutanaklara geçirdik. Tüm çabalarımıza rağmen Taslak Genel Kurul’da kabul edildi.
Projenin yalnızca teknolojik bir alt yapı olarak değil öğrencilerin erişime sunulacak içerikle beraber düşünülmesi gerektiğini de ifade ettik. Bu yaklaşım sonucu yalnızca projeyi hayata geçirecek teknoloji şirketlerine değil aynı zamanda içeriği üretecek yayınevlerine de muafiyet ve destek sağlanması gerektiğini belirttik.